با فرا رسیدن پاییز مراقب افسردگی فصلی باشید

روانشناسان می‌گویند: در عین حال که به دنبال عواملی برای کمک به بهبود افسردگی هستیم نباید از عوامل تشدیدکننده این اختلال نیز غافل شویم.

افسردگی می‌تواند دلایل و انواع مختلفی داشته باشد که یکی از انواع این اختلال که البته از شایع‌ترین انواع آن محسوب می‌شود، افسردگی فصلی نام دارد. شاید شما نیز با تغییر فصول، تغییراتی را در خلقیات خود حس کرده باشید. برای مثال اغلب مردم با فرا رسیدن پاییز به دلیل کم شدن مدت زمان تابش نور خورشید در برخی روزها، دچار نوعی افسردگی موسوم به «اختلال عاطفی فصلی» یا به اصطلاح افسردگی فصلی می‌شوند. در چنین شرایطی اطلاع از عوامل تشدیدکننده این اختلال و در نتیجه پیشگیری از این عوامل ضروری است.

شش عامل تشدیدکننده افسردگی و راه‌های مقابله با آن از دید روانشناسان به شرح ذیر است:

– استرس: به گفته دکتر «دبورا سرانی» روانشناس بالینی دانشگاه «آدلفی» آمریکا، استرس زیاد موجب ترشح هورمون کورتیزول می‌شود که این هورمون نیز به نوبه خود عامل بروز حالت‌های برانگیختگی، هیجان و زودرنجی است که این خود موجب فشار بر جسم و ذهن ما می‌شود. به اعتقاد سرانی برای کاهش استرس می‌توانیم بخشی از فعالیت‌هایمان را به دیگران محول کنیم یا با تقسیم آنها به چند بخش سبک‌تر از وضعیت فشار و اضطراب خارج شویم. وی معتقد است که در کنار این راهکارها از به عهده گرفتن فعالیت‌های زیاد در خانه،‌ مدرسه و محل کار باید پرهیز کرد.

– خواب نامنظم: ارتباط میان خواب و افسردگی بسیار پیچیده است. افراد افسرده معمولا خواب‌ نامنظمی دارند و افرادی که اختلال خواب به خصوص بی‌خوابی دارند، بیشتر مستعد افسردگی هستند. خواب کم یا بسیار زیاد،‌ هر دو می‌تواند افسردگی را تشدید کند. بنابراین خواب کافی و منظم از بدتر شدن علائم افسردگی جلوگیری می‌کند. در واقع داشتن یک دوره خواب ثابت، کیفیت و کمیت خواب را بهبود می‌بخشد.

دکتر همچنین سرانی می‌گوید: روزانه در ساعات مشخصی بخوابید و از خواب بیدار شوید و در صورتی که در طول روز می‌خوابید، نگذارید خواب شبانه‌تان را تحت تاثیر قرار دهد.

– تغذیه نامناسب: ارتباط میان تغذیه و حالت‌های روحی نیز تاحدود قابل توجهی پیچیده است. اما برخی از مطالعات نشان می‌دهد که میان برخی از غذاها و بروز و تشدید افسردگی ارتباط وجود دارد. برای مثال بر اساس این مطالعات میان استفاده از غذاهای چرب و خطر ابتلا به افسردگی رابطه مستقیم وجود دارد. به طور کلی تغذیه ناسالم می‌تواند از عوامل مهم در تشدید این اختلال باشد.

– افراد منفی‌باف و سمی: دکتر سرانی از آدم‌های منفی‌باف به عنوان افراد «سمی» یاد می‌کند و معتقد است تا جائی که امکان دارد باید از تعامل با این افراد دوری کرد یا حداقل با افرادی در ارتباط بود که نقش منفی افراد مضر را خنثی کنند. روی افراد قدرتمند به لحاظ روحی متمرکز شوید، چرا که در شرایط افسردگی باید تفکرات منفی را تبدیل به مثبت کرد. بنابراین داشتن اطرافیانی که تاثیر مثبت روی شما دارند روند درمانی شما را بهبود می‌بخشد.

– رسانه‌ها: اخبار و گزارش‌های ناراحت‌کننده و آزاردهنده، افسردگی را تشدید می‌کنند. بنابراین مطالبی را برای مطالعه انتخاب کنید که با آنها احساس آرامش می‌کنید.

– عکس‌العمل به سالگردها و مناسبت‌ها: برخی افراد زمانی که به تاریخ سالگردها، مناسبت‌ها و قرارهای خاص نزدیک می‌شوند به طور ناخودآگاهی دچار علائم افسردگی می‌شوند. اتفاقاتی از این دست از شکست عشقی تا یک قرار ملاقات استرس‌زا با پزشک را دربرمی‌گیرند. راه حل این مساله استفاده از تقویم و آمادگی قبلی برای چنین روزهایی است.