یوسترس (Eustress) یا استرس مفید، نوعی استرس است که بیشتر شبیه به هیجان یا انتظار به نظر میرسد. به جای اینکه موجب ورود جسم و روان به حالت جنگ یا گریز شود، یوسترس در واقع به افزایش انگیزه در فرد و دستیابی به آنچه میخواهد، کمک میکند. در واقع، ما به استرس نیاز داریم. بی حوصلگی به اندازه خستگی ناشی از استرس زیاد برای سلامت انسان مضر است، اما نکته کلیدی حفظ استرس در منطقه یوسترس است.
یکی از فواید یوسترس ایجاد انگیزه لازم برای برتری در کاری است که انجام میدهید. مقدار کافی از استرس میتواند موجب ورود شما به وضعیتی شود که میهالی چیک سنت میهالی، روانشناس، آن را «حالت غرقگی» (Flow State) نامیده است. این حالتی ارتقا یافته از بهرهوری در یک فعالیت مانند کار، ورزش یا کارهای خلاقانه است.
احتمالاً شنیدهاید که استرس برای سلامت انسان مضر است و بی تردید، این مساله در بلندمدت درست است. اما پژوهشگران در دانشگاه استنفورد بر این باورند که استرس کوتاه مدت ممکن است سیستم ایمنی را تحریک کرده و در واقع به تقویت آن کمک کند. مطالعه پژوهشگران دانشگاه استنفورد نشان داد که استرس خفیف موجب بسیج گسترده سلولهای ایمنی در جریان خون میشود. سلولهای ایمنی مسئولیت مبارزه با عفونتها و بهبودی زخمها را بر عهده دارند. به نظر میرسد هورمونهایی که توسط غدد آدرنال طی واکنش به یک رویداد استرسزا ترشح میشوند، مسئول این اتحاد گسترده هستند.
سطوح بالای استرس میتواند توانایی ما در تفکر بهتر را مختل کند، اما به گفته پژوهشگران، سطوح کم استرس میتواند ارتباطات عصبی در مغز را تقویت کند. سطوح کم عوامل استرسزا موجب تحریک نوروتروفینها میشود که مواد شیمیایی مغزی مسئول بقا، رشد و عملکرد نورونها هستند. همچنین، این مطالعه نشان داد که استرس کوتاه مدت میتواند به مغز در دستیابی به پتانسیل مطلوب خود کمک کند.
استرس مزمن بر سلولهای انسان تأثیرگذار بوده و موجب آسیب اکسیداتیو به DNA و RNA میشود. این شرایط موجب پیری زودرس و پیشرفت بیماریها میشود. اما مطالعات نشان داده اند که سطوح متوسط استرس روزانه میتواند طی فرآیندی به نام «انعطاف پذیری روانشناسی زیستشناختی» (Psychobiological Resilience) در برابر آسیب اکسیداتیو از سلولها محافظت کند.
JOin
https://telegram.me/psysh
دکتر مهدی شاهمرادی
روانشناس بالینی
روانکاو و روانسنج